هوش هیجانی چیست و چه کاربردی دارد
اینترنت پر از تعریف های مختلف و نامعتبر از هوش هیجانی یا هوش عاطفی است؛ به همین دلیل در این مقاله تصمیم گرفتم به زبان ساده توضیح دهم هوش هیجانی چیست، چرا اهمیت دارد و کاربرد آن چه زمانی است.
در این مقاله می خواهم غیر از آشنایی با مفهوم و تعریف هوش هیجانی با نشانه های هوش هیجانی پایین و درمان آن نیز آشنا شوید.
جالب است بدانید هوش هیجانی در بین روانشناسان ازدواج و روانشناسان عشق از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از نظر پژوهشگران حوزه روانشناسی هوش هیچانی به شکل شگفت انگیزی می تواند تضمینی بر موفقیت قطعی شما در روابط عاطفی تان باشد. پس حتما این مقاله را تا انتها بخوانید.
هوش هیجانی چیست
هوش هیجانی یا هوش عاطفی توانایی تشخیص، پذیرش، مدیریت و کنترل احساسات است به گونه ای که باعث رشد و پیشرفت فردی شود.
- فردی که خشم خود را بر سرکودکش خالی می کند چون با رئیس شرکتی که در آن مشغول به کار می باشد دعوا کرده است یا
- راننده ای که بر سر راننده های دیگر در خیابان فریاد می زند چون هوا برای او گرم و آزار دهنده است
هر دو مثالی هستند از افرادی که هوش هیجانی ضعیفی دارند.
بر اساس تعریف و مفهوم هوش هیجانی، افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند، دلیل واقعی احساسات خود را می دانند و احساسات خود را با عوامل دیگر اشتباه نمی گیرند. مثلا اگر بهترین دوست شما در گذشته خیانت کرده باشد و به همین دلیل دیگر نتوانید به دیگران اعتماد داشته باشید و ترس از اعتماد در شما شکل بگیرد پس قطعا هوش هیجانی پایینی دارید.
هوش هیجانی راهی برای تعریف و مدیریت احساسات است به طوری که بتوانید آن ها را به بهترین شکل کنترل کرده و به سمت درستی هدایت کنید.
هوش هیجانی چه کاربردی دارد
یکی از کاربرد ها و اهمیت های هوش هیجانی شناخت واقعی احساسات منفی و کم به ما برای حل آن ها است. بسیاری افراد دلیل اصلی احساسات منفی خود را نمی دانند و در بیشتر مواقع عواملی را سرزنش می کنند که واقعا ربطی به احساسات بد آنها ندارد؛ در نتیجه بارها و بارها آن احساس منفی را تجربه کرده و هرگز موفق به درست کردن آن نمی شوند.
فکر می کنید چرا بیشتر مردم وقتی استرس دارند بد اخلاق می شوند؟
این افراد توانایی مدیریت استرس خود را ندارند و همیشه دیگران را مقصر آن می دانند.
اگر این افراد بدانند که عدم توانایی آن ها در مدیریت استرس باعث بد اخلاقی شان می شوند احتمالا قدم اول را برای به دست آوردن هوش هیجانی برمی دارند.
بعضی ها فکر می کنند دلیل کسل بودنشان کسل کننده بودن شهری است که درآن زندگی می کنند اما حقیقت چیز دیگری می گوید، اگر این افراد هوش هیجانی بدست بیاورند متوجه می شوند دلیل کسل شدنشان این است که چیزی در درون آن ها نیاز به اصلاح شدن دارد نه شهری که در آن زندگی می کنند.
پس یکی از کاربرد های هوش هیجانی که نشان از اهمیت بالای آن دارد این است که با دلایل اصلی احساسات ناخواسته آشنا می شویم و با حل آنها می توانیم از ایجاد احساسات منفی جلوگیری کنیم.
نشانه های هوش هیجانی پایین
نشانه هایی که می تواند به هوش هیجانی پایین اشاره کند بسیار زیاد است و باید موردی بررسی شود. اما رایج ترین این نشانه ها شامل موارد زیر است:
- فردی که جدایی برایش سخت است: این افراد تصور می کنند عاشق طرف مقابل هستند اما حقیقت این است که تنها به طرف مقابل برای جبران یکی از ضعف های شخصی خود نیاز دارند. همانطور که قبلا توضیح دادم بعضی افراد مدت زیادی از یک شکست عشقی رنج می برند حتی اگر دلیل آن رنج و عذاب چیزی به جز عشق به طرف مقابل باشد.
- افرادی که افسرده هستند: این افراد ممکن است تصور کنند زندگی شان باعث ایجاد افسردگی شده است. اما در حقیقت مشکلات و مسائلی که در اعماق ذهن این افراد وجود دارد و ترس از رو به رو شدن با آن مشکلات و مسائل است که باعث افسردگی شان می شود.
به عبارت دیگر عدم توانایی در کنترل احساسات منفی مهمترین نشانه ی هوش هیجانی پایین می باشد. افرادی که هوش هیجانی پایین دارند نمی توانند احساسات منفی خود را کنترل کنند زیرا دلیل اصلی آن را نمی دانند.
درمان هوش هیجانی پایین
راه درمان هوش هیجانی پایین مشخص و واضح بوده و شناخته شده است اما قدم گذاشتن در این مسیر نیارمند تلاش به علاوه ی غلبه بر احساسات می باشد ( نگاه کنید به تکنیک رها سازی احساسی به جای سرکوب آن).
اولین چیزی که برای درمان هوش هیجانی پایین نیاز دارید شناخت دلایل اصلی احساسات خود به جای سرزنش کردن عواملی است که هیچ نقشی در آن ندارند. بعد از تشخیص دلایل احساسات منفی خود باید آن ها را خیلی هوشمندانه مدیریت و کنترل کنید.
مثلا، اگر بدانید دلیل اصلی دلتنگی یا وابستگی به عشق تان، گمگشتگی هویت یا کمبود اعتماد به نفس است دیگر با رفتار های منفی از جمله رفتار کنترل کننده، التماس کردن، قهر های پیاپی، غر زدن، دعوا و غیره رابطه عاطفی خود را نابود نخواهید کرد و ساده تر می توانید از اسارت دلتنگی یا وابستگی نجات پیدا کنید.
یا مثلا اگر بدانید عصبانیت شما به دلیل دعوای کاری با رئیستان می باشد، متوجه می شوید کودکتان در این موضوع هیچ نقشی نداشته و کاملا بی گناه است و همین به شما کمک می کند به دلیل سر او فریاد نزنید.
به طور خلاصه اگر احساسات خود را درک کنید، سپس یاد بگیرید چگونه آن ها را به نحوی مدیریت کنید که به شما و اطرافیانتان آسیبی نرساند اولین قدم را برای تقویت هوش هیجانی پایین خود برداشته اید. برای اطلاعات بیشتر در مورد مراحل بعد نگاه کنید به 4 مرحله ساده برای تقویت هوش هیجانی.
درواقع هوش هیجانی به دست آورده اید.
نوشته ی شاهین زند محقق و پژوهشگر.
نوین بینش یک سایت پیچیده و یا دائره المعارف خسته کننده نیست بلکه مرجعی است که به شما کمک می کند هر گونه اطلاعاتی را به صورت خلاصه، مختصر و مفید بدست آورید. نوین بینش بزرگترین مرجع در مورد روانشناسی عشق در بین سایت های فارسی زبان می باشد. برای اطمینان بیشتر از این موضوع به بخش روانشناسی عشق مراجعه کنید. با شرکت در دوره های آکادمی عشق در زمینه ازدواج، جذب و عشق مهارت های علمی و روانشناختی را یاد خواهید گرفت و یا هزینه پرداختی بازگشت داده می شود. برای اطلاع از آخرین مطالب سایت نوین بینش در کانال تلگرام ما عضو شوید: عضویت در کانال تلگرام نوین بینش
آیا می خواهید بیشتر بدانید؟
چگونه بر احساسات منفی غلبه کنیم؟